Dyskusja nad wyborem między nabiałem o pełnej zawartości tłuszczu, a produktami odtłuszczonymi to temat, który nieustannie powraca zarówno w mediach, jak i w zaleceniach żywieniowych. Przez lata zalecano ograniczanie tłustego nabiału ze względu na obecność nasyconych kwasów tłuszczowych (SFA), obwinianych o wzrost ryzyka chorób sercowo-naczyniowych (CVD). Ale czy faktycznie wybierając produkty odtłuszczone, realnie chronimy swoje serce? Najnowszy przegląd naukowy rzuca nieco inne światło na tę kwestię.

Co mówią najnowsze badania?

W kwietniu 2024 roku w Amsterdamie odbyły się zamknięte warsztaty naukowe, w których wzięli udział międzynarodowi eksperci specjalizujący się w dziedzinie żywienia oraz profilaktyki chorób układu sercowo-naczyniowego. Podczas spotkania dokładnie analizowano najnowsze dane dotyczące wpływu produktów mlecznych o różnej zawartości tłuszczu na zdrowie serca. Wyniki i wnioski z tych dyskusji zostały opublikowane w renomowanym czasopiśmie American Journal of Clinical Nutrition w majowym numerze 2025 roku.

Publikacja podsumowała aktualny stan wiedzy, bazując na najświeższych badaniach epidemiologicznych oraz eksperymentalnych interwencjach klinicznych, co pozwala na wyciągnięcie bardziej precyzyjnych i aktualnych rekomendacji żywieniowych w zakresie spożycia produktów mlecznych.

Kluczowe wnioski

• Brak różnic w ryzyku CVD: Spożywanie mleka, jogurtów i serów – zarówno w wersjach o regularnej, jak i obniżonej zawartości tłuszczu – jest neutralnie związane z ryzykiem chorób serca.
• Brak przewagi produktów odtłuszczonych: Brak dowodów, by produkty odtłuszczone przynosiły dodatkowe korzyści kardiometaboliczne względem ich pełnotłustych odpowiedników; dotyczy to zarówno dorosłych, jak i dzieci.
• Skoncentrować się na jakości diety: Najważniejsze wydaje się ograniczanie energetycznie gęstych, ubogich w składniki odżywcze produktów (np. słodyczy, fast foodów), bo to one pozostają głównym źródłem tłuszczów trans w zachodnich dietach.

Czy powinniśmy zmieniać nasze wybory zakupowe?

Zalecenia wielu towarzystw i instytutów wciąż preferują nabiał odtłuszczony, jednak obecne dane sugerują, że jest to błędna strategia profilaktyki chorób serca.

Podsumowując:

• Nabiał klasyczny (pełnotłusty) nie zwiększa ryzyka CVD bardziej niż produkty odtłuszczone.
• Kluczowe jest dbanie o ogólną jakość diety i ograniczanie wysoko przetwarzanych, „pustych kalorycznie” produktów.

Przyszłość zaleceń

Autorzy przeglądu apelują o zaktualizowanie oficjalnych rekomendacji żywieniowych zgodnie z najnowszymi dowodami i zachęcają do dalszych badań nad rolą nabiału – zarówno pełnotłustego, jak i odtłuszczonego – w kontekście różnych modeli żywienia i zdrowia sercowo-naczyniowego.

W świetle najnowszych badań nie ma podstaw, by promować wyłącznie odtłuszczony nabiał. Zarówno produkty pełnotłuste, jak i o obniżonej zawartości tłuszczu wykazują neutralny wpływ na ryzyko CVD, dlatego przyszłe zalecenia dietetyczne powinny koncentrować się na całościowej jakości diety oraz elastycznym, indywidualnym podejściu do wyboru nabiału, zamiast na sztywnym ograniczaniu tłuszczu w produktach mlecznych.

Artykuł na podstawie badania:

Regular-fat and low-fat dairy foods and cardiovascular diseases: perspectives for future dietary recommendations, Am J Clin Nutr. 2025 May;121(5):956-964. doi: 10.1016/j.ajcnut.2025.03.009. Epub 2025 Mar 13.